Modelleren, tekenen en rekenen in één model

Tegenover het hoofdkantoor van Voortman Steel Machinery in Rijssen opende afgelopen jaar een hypermodern Experience Center, waar de nieuwste innovaties en ontwikkelingen van Voortman aan het publiek kunnen worden getoond. In het 2.000 m² grote Experience Center staan vrijwel alle Voortman machines werkend opgesteld. In de showroom is het aanbod van bewerkingssystemen voor stalen profielen, platen en hoek-, strip- en oppervlaktebehandeling continu beschikbaar voor demonstraties. De ruimte biedt tevens de mogelijkheid om evenementen te organiseren voor (potentiële) afnemers, leveranciers, brancheorganisaties en andere belanghebbenden.

Tekst: Lieke van Zuilekom

Het gehele elektrotechnische en werktuigbouwkundige installatiepakket voor het Experience Center is door ingenieursbureau 2 Steps Ahead BV ontworpen in een BIM-omgeving, vertelt eigenaar Ruud Semmekrot. “We hebben hiertoe de engineering – dus alle technische tekeningen – en het ontwerp verzorgd.” In het ontwerp heeft 2 Steps Ahead BV samengewerkt met opdrachtgever Voortman Steelgroup. “Voortman Steelgroup heeft, met behulp van Voortman Staalbouw, het bouwkundige en constructieve 3D-model gemaakt waarbinnen wij alle installaties hebben ontworpen”, aldus Semmekrot. “Het installatieconcept is niet door ons bedacht, maar door collegabedrijf DWA. Wij hebben dit concept vervolgens uitgewerkt tot een bestek, inclusief de engineering. Op basis van ons ontwerp zijn de installaties gerealiseerd.”

Modelleren, tekenen en rekenen

2 Steps Ahead BV heeft hierbij gebruikgemaakt van de OPEN BIM software DDScad. Een uitkomst voor dit project, aldus Semmekrot. “We hadden niet alleen de opdracht gekregen om een bestektekening te maken, maar ook om het ontwerp te vertalen naar een serie werktekeningen. Dit vroeg wel wat extra inspanning. Echter leent DDScad zich hier uitstekend voor. In het programma kan niet alleen gemodelleerd worden, maar ook worden getekend en gerekend. Wanneer je wijzigingen doorvoert in je ontwerp, kun je gelijk de technische gevolgen hiervan doorrekenen. Een unieke mogelijkheid in de wereld van BIM en voor dit project een uitkomst.”

Semmekrot doelt onder meer op de bouwkundige uitdagingen in het project. Want het Experience Center is gebouwd in de bestaande constructie van een voormalige bedrijfshal. “De eerste drie stramienen van de bedrijfshal zijn omgebouwd tot een luxueus kantoor”, vertelt hij. “Dat gaf mogelijkheden en beperkingen. We hebben in en om de bestaande constructie moeten werken en de installaties moeten inpassen in de beschikbare ruimte. Af en toe was het echt passen en meten om alle installaties goed weg te werken, maar gelukkig zijn we hier goed in geslaagd. Doordat we in de voorfase knelpunten en clashes hebben kunnen wegwerken, hebben we faalkosten op de bouw zoveel mogelijk kunnen voorkomen.”

Optimalisatie van het ontwerp

Een opvallende installatie in het Experience Center betreft een koudwatermachine, welke tevens kan functioneren als warmtepomp. De distributie van warmte en koude geschiedt door middel van een zogenoemd 4-pijpssysteem en diverse lage temperatuur trajecten. Een luchtinductiesysteem regelt de toevoer van verse, gekoelde lucht per ruimte. In een aantal ruimtes wordt hiertoe gebruikgemaakt van CO?-regeling. In de centrale gang wordt gebruikgemaakt van zowel vloerverwarming als vloerkoeling. “Tijdens de ontwerpfase hebben we een deel van de E- en W-installaties op een andere manier in het pand geïntegreerd dan in eerste instantie bedacht”, vertelt Semmekrot. “Bijvoorbeeld de luchtkanalen hebben we volledig anders gedimensioneerd. En ook de luchtbehandelingskasten zijn op een andere plek neergezet. We hebben, tijdens de ontwerpfase, het ontwerp echt kunnen optimaliseren, voor een optimaal resultaat.”

Dat 2 Steps Ahead BV hierbij in DDScad werkte en Voortman Staalbouw in Revit, was volgens hem geen enkel probleem. “In de voorfase hebben we uitgebreid besproken hoe we alle informatie zouden uitwisselen. Omdat DDScad OPEN-BIM-software betreft, verliep deze uitwisseling zonder problemen.”

Toekomst van BIM

Semmekrot verwacht dat in de toekomst steeds meer bouwpartners zullen gaan samenwerken in  BIM-modellen, waardoor steeds meer informatie realtime beschikbaar komt en gebouwmodellen tot op het kleinste detail in 3D weergegeven kunnen worden. “In de toekomst bouwen we gebouwen twee keer, van kop tot staart. Eerst virtueel en daarna pas in het echt, waarbij niemand meer voor verrassingen komt te staan. Communicatiefouten en faalkosten op de bouw worden tot een minimum beperkt. Dat is goed nieuws voor alle bouwpartners en voor de opdrachtgever, die in de as build-fase bovendien beschikt over een compleet informatiemodel, van waaruit hij zijn onderhoud en facilitair beheer volledig kan managen. Hierdoor kunnen onderhoudshandelingen en bijbehorende kosten tot op detailniveau in beeld worden gebracht. Dit is een grote stap voorwaarts.”

In de praktijk merkt Semmekrot echter dat nog lang niet alle bouwbedrijven klaar zijn voor deze stap. “Er wordt meer over BIM gepraat dan dat er effectief mee wordt gewerkt”, vertelt hij. “Maar gelukkig is een aantal vooruitstrevende partijen al wel in een vergevorderd stadium met het werken in een BIM-omgeving.” Softwareprogramma’s waarin modelleren, rekenen en tekenen gecombineerd worden, komt hij nog weinig tegen. Maar ook daar verwacht hij in de toekomst verandering in. “Een combinatie van deze disciplines biedt ontzettend veel mogelijkheden. Behalve bestekken en werktekeningen kun je namelijk ook alle technische berekeningen direct uit het model halen. Wijzigingen laten zich gemakkelijk doorvoeren. Herberekeningen worden automatisch voltooid, waardoor je realtime de gevolgen van een wijziging in het ontwerp kunt zien. Hierdoor kom je tijdens het bouwproces niet meer voor verrassingen te staan. Al in een vroeg stadium van het bouwproces, kun je het ontwerp optimaliseren. Daar plukken alle betrokkenen hun vruchten van.”

Bron: Tenbrinke.nl

Bouwinfo:
Opdrachtgever: Voortman Steelgroup
Architect: BDC Ingenieurs en Architecten
Bouwkundig aannemer: Voortman Staalbouw
Installatieadviseur: DWA, Bodegraven
Engineering technische installaties: 2 Steps Ahead BV, Hengevelde
Installateurs: Dijkink Elektra BV, Rijssen (E) en JGM Installatietechniek BV, Rijssen (W)